مشخصههاي اساسي پروژهها كدامند ؟
مشخصات اصلي پروژهها عبارتند از :
1- موقتي بودن
2- يكتا بودن
3- تفضيل فزاينده
1- مشخصه موقتي بودن در پروژهها :
هر پروژه در زمان مشخصي آغاز و خاتمه مييابد ؛ پروژه زماني خاتمه مييابد كه به اهداف (از پيش تعيينشده) نايل شده باشد و يا هنگاميكه مشخص شود اهداف پروژه قابل حصول نبوده و ميبايستي پروژه خاتمه يابد . اجراي موقتي پروژهها ، نه تنها لزوما به معني دوره كوتاه انجام آنها نيست بلكه بسياري از پروژهها در طي ساليان طولاني به نتيجه ميرسد ، اما به هر حال زمان اجراي هيچ پروژهاي نامحدود نبوده و اجمالا پروژه يك تلاش مداوم نيست . محصولات و خدمات منتج از اجراي پروژهها برخلاف دوره اجراي آنها عموما موقتي نيستند .
يك مساله ديگر درخصوص موقتي بودن پروژهها ميزان حصول به نتايج ( و اهداف از پيش) پيشبيني شده آنها در موعد مشخص شده است ؛ اين موضوع بطور دائم توجه مسئولين پروژه را به خود مشغول ميدارد و آنان هميشه در تكاپوي پاسخ به اين سؤال هستند كه آيا ميتوانند پروژه را مطابق اهداف از پيش تعيينشده به اتمام برسانند ؟
2- مشخصه يكتا بودن پروژهها :
اجراي پروژهها ، انجام آن مجموعه فعاليتهاي منحصر بفرديست كه پيش از اين انجام نشدهاند و اين نشانه يكتايي آنها است . پروژه تهيه و توليد يك محصول يا ارائه خدمات ، اگرچه ممكن است در يك گروه مشخص (مانند طراحي نرمافزار) قرار گيرد ، اما يكتا و منحصر بفرد است . پروژهها با متوليان ، طراحان ، موقعيتهاي زماني ، مكاني ، مجريان و ساير مشخصههاي گوناگون و متفاوت از يكديگر ، اجرا ميشوند لذا حتي وجوه اشتراك پروژهها از برخي جهات و يا حتي همه موارد برشمرده شده نيز نميتواند يكتايي آنها را منتفي نمايد .
3- مشخصه تفصيل فزاينده :
محصول يا نتايج پروژهها يكتا و منحصر به هر يك از آنها بوده و مشخصههاي اين نتابج منحصر به فرد ميبايستي از ابتدا تا انتها بطور فزاينده بسط داده شود . مفهوم فزاينده روند صعودي مستمر و بدون بازگشت و تفصيل نيز بسط توسعه يافته براي تكميل تبيين ميباشد .
تفصيل فزاينده مشخصههاي محصول پروژه ميبايستي حتيالامكان از همان ابتداي پروژه آغاز و به تدريج همزمان با تكميل گروه مديريت پروژه دقيق و كامل گردد . تفصيل فزاينده مشخصههاي محصول پروژه ميبايستي بدقت با تعريف محدوده پروژه ( مجموعه كارهايي كه ميبايستي براي نيل به اهداف پروژه انچام پذيرند) هماهنگ و متناسب باشد و همچنين تفصيل فزاينده مشخصههاي محصول پروژه نميبايستي موجب تغيير در تعريف محدوده مصوب پروژه گردد .
به عنوان نمونه در پروژه احداث يك كارخانه پتروشيمي ابتدا مشخصههاي فرايند كارخانه تبيين ، آنگاه واحدهاي اصلي فرايندي با توجه به اين مشخصهها طراحي ميگردد ؛ سپس اين اطلاعات مبنا و معيار مناسبي براي انجام مهندسي پروژه اعم از طراحي مفهومي ، پايه و تفصيلي جانمايي كل كارخانه (Detail plant layout) و همچنين طراحي مشخصههاي فرايندي و مكانيكي هر يك از دستگاهها و تجهيزات در واحدهاي فرايندي و سرويسهاي جانبي كارخانه ميباشد .